Điều trị nám sáng da
NGUYÊN NHÂN HÌNH THÀNH NÁM:
1. Nguyên nhân nội sinh:
– Di truyền:
+ Nám da có thể ảnh hưởng bởi gen. Tiền sử gia đình có người bị nám thì nguy cơ con cháu cũng sẽ gặp tình trạng này. Phần lớn các cặp song sinh giống nhau đều bị nám da. Người có làn da sẫm màu dễ bị nám hơn người da trắng.
+ Rối loạn nội tiết: Rối loạn nội tiết tố gây mất cân bằng hormone, thường xảy ra ở phụ nữ ngoài 30. Giai đoạn này, estrogen bị suy yếu, mất kiểm soát MSH – Loại hormone kích thích sản sinh melanin khiến chúng được tăng sinh bất thường và đẩy lên bề mặt da hình thành nám.
+ Lạm dụng thuốc tránh thai cũng làm rối loạn nội tiết tố. Khi sử dụng loại thuốc này, cơ thể sẽ tiếp nhận lượng estrogen nhân tạo làm giảm testosterone giúp da trắng và đẹp hơn. Tuy nhiên, uống quá nhiều thuốc tránh thai là lượng estrogen không được ổn định lại trở thành nguyên nhân nám da mặt.
+ Tuổi tác, lão hóa: Tuổi tác là tác nhân ảnh hưởng đến làn da, đặc biệt gây ra nám và chảy xệ. Ở giai đoạn này collagen bị suy yếu, elastin lại không được tổng hợp thường xuyên. Trong khi đó, melanin vẫn hoạt động do sự tác động của những nguyên nhân khác khiến da mặt ngày càng sạm nám, thiếu sức sống.
2. Nguyên nhân ngoại sinh:
– Tia UV, màn hình LED (tivi, máy tính, điện thoại di động …): Tia UV là nguyên nhân nám da mặt phổ biến nhất, với thành phần chủ yếu là UVA và UVB. Hai bức xạ này gây ra hiện tượng nám da.
• Tia UVB chiếu lên bề mặt da ảnh hưởng đến màu sắc của da.
• Tia UVA thẩm thấu sâu vào trong da, làm tăng sinh enzyme thủy phân protein cấu trúc làm thúc đẩy quá trình phân hủy collagen và elastin.
– Do đó, khi làn da tiếp xúc trực tiếp với nắng, cơ thể sẽ tự động sản sinh melanin. Càng nhiều melanin được tổng hợp thì càng được bảo vệ tốt hơn. Tuy nhiên, làn da sẽ bị sần sùi, đen sạm và nám nhiều hơn.
– Nhiễm độc mỹ phẩm: Những loại mỹ phẩm có công dụng làm trắng và căng mịn cấp tốc đều có thành phần chủ yếu là corticoid. Loại chất này khi bôi lên mặt sẽ khiến da trắng bào mòn lớp tế bào sừng trên bề mặt giúp trắng lên nhanh chóng.
– Tuy nhiên, khi ngưng sử dụng, melanin sẽ được sản sinh mạnh hơn khiến tình trạng nám da mặt nghiêm trọng.
– Bên cạnh đó, việc sử dụng corticoid cũng làm suy yếu hạch bạch huyết làm tích tụ độc tố gây nhiễm độc trên da.
-> Một số cách điều trị nám da có thể tham khảo như:
• Axit tranexamic: thuốc bôi ngoài da giúp trị nám hoặc làm mờ vết thâm sau mụn.
• Thay da hóa học: sử dụng axit glycolic, axit alpha hydroxy và axit salicylic loại bỏ lớp da sẫm màu mà không ảnh hưởng đến quá trình tái tạo tế bào mới.
• Sử dụng laser điều trị nám: chùm tia laser giúp phá hủy các sắc tố gây nám da, tăng sinh collagen hình thành lớp tế bào mới, làm mờ vết nám, đều màu và sáng da.
• Mesotherapy: sử dụng bơm tiêm với đầu kim nhỏ 34G để đưa các hoạt chất ức chế quá trình sản sinh sắc tố xuống các lớp da. Ưu điểm của thủ thuật này là thuốc sẽ không bị cản trở bởi lớp sừng nên sẽ có tác dụng cao hơn, so với việc sử dụng thuốc bôi hay điện di
• Axit azelaic: dạng kem, lotion hoặc gel, thoa 2 lần/ngày. Phụ nữ mang thai có thể dùng loại thuốc này.
• Chiết xuất đậu nành: làm giảm quá trình chuyển đổi từ tế bào hắc tố sang tế bào da. Giúp đẩy lùi vết nám, tàn nhang, đồng thời, bảo vệ da khỏi tác hại của môi trường bên ngoài.
• Axit Alpha Hydroxy (AHA): nhóm các loại axit có nguồn gốc từ thực vật (mía, nho, các loại trái cây thuộc họ cam quýt) và động vật (sữa ong chúa). Các mỹ phẩm chứa AHA giúp điều chỉnh sắc tố, làm sáng da, giảm nếp nhăn,…
• Arbutin: có tác dụng làm sáng những mảng da sẫm màu như nám, đồi mồi, tàn nhang. Thông thường, cần ít nhất 4 tuần để thuốc phát huy tác dụng và mất từ 2 – 4 tháng dùng đều đặn mới cho hiệu quả rõ rệt.
• Retinol: thuốc bôi ngoài da, dùng trong điều trị mụn trứng cá, nếp nhăn hoặc những tổn thương do ánh nắng mặt trời.